خبر استان:پژوهشکده اسناد و کتابخانه ملی ایران نشست نقد و بررسی کتاب «پاکتهای پستی سانسور شده بوشهر در جنگ جهانی اول و دوم» را برگزار کرد.
به گزارش خبر استان: این کتاب مجموعه ای از پاکتهای پستی در اختیار “فراز غلامزاده” می باشد که منتشر گردیده است.
در این نشست نویسنده درباره نحوه دستیابی به این مجموعه و روش کار و پیشینه اینگونه پژوهش‌ها گفت و دکتر عبدلی فرد از مولفان چندین کتاب در حوزه پست، دکتر محسن مذهبی عضو هیات ملی کتابخانه ملی ایران نکاتی را درباره کتاب و تاریخ پستی متذکر شده و تبریزنیا ناشر کتاب گوشه‌ای از مسائل نشر کتاب گفت و حاضران نیز با پرسش و پاسخ ادامه دار نشست بودند.
روایتی از سانسور پاکت های پستی توسط بریتانیا
در دوران جنگ جهانی اول و دوم، پاکت ها و مرسولات پستی در مبادی ورودی و خروجی کشورهایِ درگیر جنگ کنترل می شدند. این اقدام که «سانسور پستی» نامیده می شد به دلیل حضور دولت بریتانیا در منطقۀ خلیج فارس و اقیانوس هند، به ویژه در مناطق جنوبی ایران رواج داشت. به همین دلیل اسنادی از این موضوع باقی مانده که در مجموعۀ حاضر نمونه هایی از آنها به چاپ رسیده است.
پاکت هایی که در این کتاب منتشر شده اند متعلق به یکی از خاندان های تاجر و سرشناس بوشهری به نام «دهدشتی» است. این خانواده در حدود ۱۲۰ سال پیش از بهبهان به بوشهر مهاجرت کردند و در کارِ تجارت صاحب شهرت و ثروت شدند. این پاکت ها که بخش اندکی از اسناد باقی مانده از آن خاندان را تشکیل می دهند، حاوی نامه های عمدتاً تجاری بوده اند که با شرکای تجاری و اعضای دیگر خاندان در شهرهای مختلف ایران و کشورهای دیگر تبادل شده و شامل فهرست هایی از کالاهای تجاری و قیمت آنها هستند.
کتاب شامل ۴۶ پاکت پستی است که در سال های جنگ جهانی اول و دوم، از داخل یا خارج کشور به بوشهر رسیده اند. اینها گزیده ای از تعداد بیشتری پاکت هستند که به دلیل تشابه از چاپ همۀ آنها خودداری شد. در تنظیم کتاب، هر دو روی پاکت در صفحات مقابل یکدیگر قرار گرفته اند و بسیار نزدیک به اندازۀ اصلی هستند. کتاب همچنین دارای «دیباچه»ای درمورد چگونگی فراهم آمدن، روش کار و شیوۀ تنظیم آن و معرفی مالک اسناد است.
از آنجا که پاکت های سانسور شده متعلق به دو دورۀ زمانی جداگانه (جنگ جهانی اول و دوم) هستند، کتاب نیز در دو فصل ساماندهی شده و هرکدام، پاکت ها براساس نوع علامت سانسور (شامل برچسبی، مُهری، نظامی، محلی) و نیز محل اِعمال سانسور (بمبئی، کراچی، کویته، لندن، نجف، بصره، بغداد و بحرین) تقسیم بندی شده اند.
از جمله کمیاب ترین پاکت های این مجموعه، پاکت هایی هستند که توسط قدرت های محلی داخل کشور، در دوران جنگ جهانی اول کنترل شده و برچسبی با عنوان «به حکم ملت تفتیش شد» بر آنها الصاق شده است.
در پایان این نشست با اهدا لوح سپاس و جوایزی، از مولف بوشهری این کتاب تقدیر شد. از “فراز غلامزاده” پیش از این کتاب ” اسناد تاریخ معماری بوشهر در دوره زند و قاجار” در سال ۹۲ منتشر شده است.
«پاکتهای پستی سانسور شده بوشهر در جنگ جهانی اول و دوم» با حمایت اتاق بازرگانی بوشهر در ۱۷۴ صفحه قطع خشتی با قیمت ۴۰ هزارتومان وارد بازار کتاب شده است.
