ندای استان:برخی عکسها و فیلم‌هایی که در روزهای اخیر در فضای مجازی استان پخش شده است، نشان می‌دهد بقایای کشتی رافائل به عنوان موزه خاطره‌های بوشهری‌ها و بزرگترین زیستگاه آبزیان دریایی این منطقه، زیرآبی مورد دستبرد قرار گرفته است.
به گزارش ندای استان، هرچند بحث بیرون کشیدن این کشتی از عمق خلیج فارس سال‌هاست مطرح است و هر از چندگاه به سوژه محافل خبری استان بوشهر تبدیل می‌شود و در سال ۱۳۹۴ نیر قطعه‌هایی از آن با صدور مجوز توسط دستگاه‌های ذیربط از آب خارج شد اما واقعیت این است که همه بوشهری‌ها که خاطره‌های خوب و داستان‌های تعریف کردنی از این کشتی دارند، همچنین سازمان‌هایی نظیر شیلات، محیط زیست و میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با بیرون کشیدن آن مخالف هستند و ترجیح می‌دهند این زیستگاه آبزیان و موزه زیر آب باقی بماند.
همچنین شایعه‌هایی نیز مبنی بر فروش کشتی رافائل توسط نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی به عنوان مالک آن به بخش خصوصی میان مردم منتشر شده‌است که هنوز منابع رسمی در مورد صحت یا کذب آن اظهار نظر نکرده‌اند.
اما انتشار تصاویر و ویدوئوهایی که به ظاهر نشان دهنده بیرون کشیدن بخش‌هایی از رافائل از عمق دریا است در فضای مجازی استان بوشهر در روزهای اخیر باعث نگرانی و حساسیت مردم، دوست‌داران محیط زیست، صیادان و فعالان حوزه ماهیگیری و گردشگری دریایی این استان شده‌است که بازتاب‌های زیادی نیز در فضای مجازی داشته‌است.
ترجیح محیط زیست ماندن بقایای رافائل در دریا است
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان بوشهر گفت: خارج‌سازی کشتی رافائل از بستر دریا نیازمند گرفتن مجوز نهایی اداره‌کل بنادر و دریانوردی است ولی این اداره‌کل نیز تاکنون استعلامی در این ارتباط از محیط زیست نداشته‌است.
فرهاد قلی‌نژاد افزود: با این حال اداره‌کل حفاظت محیط زیست بقایای کشتی رافائل را به عنوان یک زیستگاه مصنوعی میبیند و در صورت تصمیم به خارج سازی باید زیستگاه دیگری برای جبران جایگزین آن شود.
وی بیان کرد: بقایای کشتی رافائل مالک دارد و برای خارج سازی باید در قالب یک توافق ساز و کار لازم برای جبران این خارج سازی انجام شود.
قلی‌نژاد گفت: ترجیح اداره‌کل محیط زیست استان بوشهر خارج نشدن این سازه از دریا است ولی با این وجود در صورت اقدام برای بیرون کشیدن آن برای برش‌کاری و جوش‌کاری‌های احتمالی باید استانداردهای محیط زیستی رعایت شود.
وی ادامه داد: محیط زیست تنها از جنبه محیط زیستی در قبال خارج سازی کشتی رافائل از دریا مسئولیت دارد و جنبه نوستالوژیک بودن و تاریخی آن باید از سوی سایر نهادهای ذیربط پیگیری شود.
باقی ماندن رافائل در زیر آب باعث رونق گردشگری دریایی است
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر گفت: کشتی رافائل از آن دست داستان‌های شنیدنی است که برای همه جذاب است زیرا مردم بوشهر داستان آن را به شیوه زیبایی بیان می‌کنند.
محمد حسین ارسطوزاده ادامه داد: این کشتی امروز بخشی از فرهنگ مردم بوشهر شده و موزه داستان‌های آنها در بستر خلیج فارس قرار گرفته است تا جایی که هربار صحبت از بیرون کشیدن قطعه‌ای از این کشتی مغروقه می‌شود مردم همه ناراحت می شوند زیرا آنها دوست دار طبیعت هستند و داستان‌های آنها برای نسل‌های بعد بی سند و مدرک می‌شود.
وی بیان کرد: با توجه به پیشرفت صنعت گردشگری در استان بوشهر و توسعه زیرساخت‌های گردشگری دریایی وجود چنین داستان‌ها و روایاتی با سند و مدرک و اماکنی که در زیر آب واقع شده‌است می‌تواند نقش بسزایی در زیستگاه جانواران و رونق هر چه بیشتر صنعت گردشگری داشته باشد.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر ادامه داد: امروزه در دنیا گردشگری دریایی به شکل‌های مختلفی وجود دارد که غواصی در قفس و آزاد از آن دسته هستند.
ارسطوزاده عنوان کرد: همچنین در برخی موارد با غرق کردن برخی کشتی‌های فرسوده و اتوبوس در دریا مکانی را برای زیستگاه جانوران دریایی بوجود آورده و گردشگران را برای دیدن این زیستگاه می‌برند.
وی تاکید کرد: با وجود چنین زیستگاهی و بقایای کشتی بزرگی همچون رافائل در خلیج فارس می‌توان با برنامه‌ریزی و توسعه این صنعت ایجاد اشتغال کرد.
هیچ استعلام و مجوزی برای خارج سازی رافائل انجام و صادر نشده‌است
معاون دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر گفت: بر اساس مستندات موجود، کشتی رافائل متعلق به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران است که در مقطع زمانی سال ۱۳۹۴ طی توافق مالک و سازمان محیط زیست، یک سری از متعلقات کشتی شامل پروانه و لنگر آن توسط این مجموعه از دریا بیرون کشیده شد.
محمد قاسمی افزود: با این وجود پس از توافق یاد شده نیروی دریایی یا هر بخش دیگر خصوصی یا دولتی مجوز خارج‌سازی همه یا بخشی دیگر از کشتی رافائل را از این اداره‌کل دریافت نکرده‌است.
وی یادآور شد: برای هرگونه خارج سازی کشتی از دریا گرفتن مجوز از اداره کل بنادر و دریانوردی بوشهر ضروری است و نخستین گام برای صدور این مجوز نیز دریافت اجازه و موافقت کتبی از اداره کل حفاظت از محیط زیست استان بوشهر است و هر گونه خارج سازی بدون دریافت مجوز از اداره کل بنادر غیرقانونی و تخلف است.
قاسمی ادامه داد: در زمینه خارج سازی کشتی رافائل، درخواستی برای صدور مجوز انجام این فعالیت دریافت نشده‌است و صحت فیلم‌هایی که بتازگی در فضای مجازی درباره بیرون کشیدن قطعات کشتی رافائل منتشر شده تاکنون مورد تایید اداره‌کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر قرار نگرفته‌است.
وی بیان کرد: امیدواریم در این زمینه پایش‌های مستمر منتج به نتیجه شود و بتوانیم فیلم منتشر شده را صحت سنجی کنیم و در صورت اثبات واقعی و درست بودن ویدئوها، گروهی که غیر قانونی اقدام به خارج سازی قطعات رافائل می‌کنند، شناسایی و معرفی خواهند شد.
قاسمی یادآورشد: با این وجود هم اکنون عملیات مجاز خارج سازی بقایای شناورهای مغروقه “آبسوسا” در محدوده روستای بندرگاه و “ایران صیام” در موقعیت ابتدای کانال ورودی بندر بوشهر در دست اجراست.
وی اضافه کرد: این احتمال وجود دارد که عملیات و استقرار تجهیزات برای خارج سازی این ۲ شناور که هر دو همانند کشتی رافائل در محدوده آبهای شهرستان بوشهر قرار گرفته‌است، منبع ایجاد ابهام و انتشار این ویدئوها باشد.
معاون دریایی اداره کل بنادر و دریانوردی استان بوشهر ادامه داد: خارج سازی مغروقه آبسوسا براساس قانون دریایی کشور و با لحاظ ریسک ناوبری و رفع مزاحمت برای صید و ترددهای دریایی و بر اساس درخواست مقام‌های محلی که همواره پیگیر بیرون کشیدن آن از بستر دریا بوده‌اند، توسط این اداره کل در دست اجرا است.
قاسمی گفت: با توجه به اینکه عمق آب از بالاترین قسمت مغروقه رافائل تا سطح آب حدود ۵ تا ۶ متر است یک دستگاه بویه دریایی در این موقعیت قرار داده شده‌است تا از این طریق تردد ایمن شناورها در این محدوده تامین و از برخورد شناورهای متردد با این مغروقه جلوگیری شود.
در سال ۱۹۷۶ محمدرضا پهلوی شاه مخلوع ایران ۲ کشتی توریستی به نام های ‘رافائل’ و ‘میکل آنژ’ از ایتالیا به عنوان تسویه بدهی تسهیلاتی که سال‌ها قبل دولت ایران به این کشور پرداخت کرده بود و ایتالیایی‌ها توانایی بازپرداخت آن را نداشتند، خریداری کرد.
رافائل با ۶۰ متر پهنا و گنجایش ۱۸۰۰ مسافر، یک شهرک تفریحی تجملاتی با ۶ استخر ویژه کودکان و بزرگسالان و ۷۵۰ کابین به صورت سوییت‌های بزرگ و کوچک که حمام‌های آن با مرمرهای گران‌بهای ایتالیا پوشیده شده بود.
این کشتی با سالن‌های سینما و تئاتر، زمین‌های ورزشی، استخر، هتل، تالارهای باشکوه و رستوران بود که هیچ کدام از کشورهای پیشرفته آن زمان چنین کشتی نداشتند.
رافائل ۱۸ آسانسور در طبقات مختلف داشت و ۳۰ سالن برای برگزاری جشن‌ها، میهمانی‌ها و اجرای نمایش‌ها و چند باشگاه ورزشی برای پرورش اندام و برگزاری مسابقات در آن وجود داشت.
این کشتی در سال ۱۹۶۵ در ایتالیا ساخته شده بود.
رافائل سال ۱۹۷۶ به مقصد ایران ایتالیا را ترک کرد و در بوشهر جای گرفت که در جنگ تحمیلی رژیم بعث صدام علیه ایران رافائل هدف موشک‌های عراق قرار گرفت.
به همین دلیل توسط یدک کش ۱۰۰۰ متر در کنار ساحل جابه جا شد اما دوباره مورد اصابت موشک قرار گرفت و بعدها زیر آب رفت.
منبع:ایرنا
