دادستان تهران ضمن تسلیت ارتحال آیتالله هاشمی رفسنجانی یار دیرین حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، به مسائل اجتماعی و نقش دادستانها در مدیریت مشکلات اجتماعی پرداخت.
جعفری دولتآبادی با اشاره به این که مسائل اجتماعی و امور مرتبط با آن گسترده و شامل چند بخش میگردد، در توضیح این بخشها افزود: حوزههای اجتماعی شامل برخی جرائم مانند شرارتها و سرقتها است که هم جرم و هم آسیب محسوب میشود. از طرفی آسیبها و مشکلات اجتماعی را نیز در بر می گیرد. به عنوان مثال حضور متکدیان چهره شهر را نازیبا کرده و به هم میزند؛ کودکان کار و معتادان متجاهر آسیب محسوب میشوند و مردم از آنها رنج می برند.
ارتباط مسائل اجتماعی با نظم عمومی
وی با تاکید مجدد بر گسترده بودن مسائل و مشکلات حوزه اجتماعی، عفاف و حجاب و جرایم علیه حوزه اخلاق را در دایره این گستره دانست و با اشاره به این که حوزه اخلاق به نوعی به نظم عمومی مرتبط است، به عنوان نمونه با اشاره به موضوع ترافیک و آلودگی اظهار داشت: ترافیک و آلودگی هوا یک مشکل اجتماعی است که اکثر مردم با آن درگیرند و از جمله، سختی رفت و آمد، تاخیر در انجام امور و هزینههای مربوط، بر نحوه رفتار مردم تاثیر میگذارد.
دادستان تهران با تصریح به این که آلودگی هوا و معضل ترافیک واجد وصف مجرمانه نیست، اما اکثر مردم درگیر آن هستند، افزود: از این رو به عنوان یک مشکل اجتماعی قابل بحث و بررسی است.
شیوه و بررسی مشکلات اجتماعی
جعفری دولتآبادی شیوه دولتها در برخورد با چنین مسائلی را، مدیریت مساله اعلام کرد و افزود: همه حکومتها وقتی با این گونه مسائل مواجه می شوند آن را مدیریت مینمایند و در غیر این صورت، نظم اجتماعی مختل میشود.
وی در بازگویی نظر متخصصان پیرامون علل و ترافیک آلودگی هوا ، اظهار داشت: عدهای در تبیین علل این مشکل به جمعیت زیاد این کلان شهر تهران که هشت تا نه میلیون نفر است اشاره دارند و معتقدند که معابر اشباع شده و کشش بیش از این را ندارد. آمارها از تردد وجود سه میلیون و هشتصد هزار خودرو و سه میلیون موتورسیکلت در تهران سخن می گویند که بخشی از آنها فرسوده و از رده خارج محسوب میشوند و مجموع شمار سفرهای درون شهری در هر روز هفده میلیون اعلام شده است. کارشناسان ترافیک معتقدند مدیریت این میزان وسیله نقلیه و این جمعیت زیاد با مشکلات جدی مواجه است؛ به ویژه در فصول پاییز و زمستان که به لحاظ برودت هوا و کوتاه بودن ساعات روز، بیش از ۶۵ درصد مردم از وسیله شخصی استفاده میکنند.
دادستان تهران با اذعان بر اقدامات به عمل آمده در راستای بهبود ناوگان حمل و نقل عمومی از جمله افزایش تعداد اتوبوسها، ایجاد ایستگاههای بی آر تی، و افزایش خطوط مترو به رغم چنین اقداماتی، کلاف ترافیک و آلودگی هوا را در حال پیچیده تر شدن ارزیابی کرد و با اشاره به خبری که سال ۱۳۵۶ در یکی از روزنامهها درج و اعلام شده بود که تهران به پارکینگ اتومبیلها تبدیل شده است، افزود: حال که چهل سال از آن زمان گذشته، این مشکل نمود بیشتری دارد.
راهکارهای رفع ترافیک و آلودگی هوا
جعفری دولتآبادی در جهت تبیین مدیریت ترافیک و آلودگی هوا به برخی راهکارها اشاره کرد و گفت: امروزه شهر تهران از نظر احداث معابر، اتوبانها و خیابانهای جدید اشباع است پس باید به سوی توسعه حمل و نقل عمومی، استفاده از سیستم هوشمند و مدیریت ترافیک شهری رفت و در این راستا، افزایش خطوط مترو که در حال ارتقاء است و از پنج به هفت خط خواهد رسید، مدیریت بر اصناف و ساعات کاری مغازهها و برقراری سرویسهای حمل و نقل ادارات باید مجددا مورد توجه قرار گیرد.
نقش انضباط اجتماعی در ترافیک
وی با تایید راهکارهای فوق الذکر، مشکل اصلی ترافیک را پایین بودن سطح انضباط اجتماعی دانست و گفت: رعایت انضباط اجتماعی در کنترل ترافیک بیش از سایر مسائل نقش دارد و به عنوان مثال وقتی پلیس در اجرای طرح زوج و فرد، ممنوعیت تردد برخی خودروها را در مناطقی اعلام مینماید، برخی رانندگان بدون توجه به این اعلام، اقدام به بیرون آوردن خودروهای شخصی نموده و به پرداخت جریمه یا حتی توقف خودرو توسط پلیس تن در می دهند و این نحوه اقدام، جلوه ای از نبود انضباط اجتماعی و عدم اعتقاد مردم به این امر است.
مدیریت نقدینگی نیازمند انضباط اقتصادی است.
دادستان تهران با تاکید بر ضرورت افزایش انضباط اجتماعی در مردم، به اجرای تدریجی طرح کمربند ایمنی اتومبیل اشاره کرد و گفت: تا چند سال پیش استفاده از کمربند ایمنی در خودروها معمول نبود اما آموزشهای پلیس از طریق صداوسیما و رسانهها و سخت گیری که در این زمینه اعمال شد پاسخ داد و این امر نشان میدهد که تحقیق انضباط اجتماعی، اگرچه که با موانعی مواجه است، اما ممکن است و هم چنان که افزایش شمار خودروها، انضباط عبور و مرور را می طلبد، افزایش نقدینگی در جامعه نیز، نیازمند مستلزم اعمال انضباط مالی است و چنانچه وجوه زیادی در اختیار افراد بی انضباط قرار گیرد، نظم اقتصادی جامعه مخدوش میشود.
جعفری دولتآبادی از معاونان دادستان خواست با پلیس همکاری نمایند و با برگزاری نشستهایی با پلیسهای محلی، به مشکلات اجتماعی که مستلزم حمایت است وارد شوند.
وی به منظور روشن شدن نحوه عملکرد سرپرستان دادسراها در موضوعات مرتبط با انضباط اجتماعی، به رویکرد دادسرای تهران در موضوع اتحادیههای صنفی اشاره کرد و اظهار داشت: دادسرای تهران طی جلسه ای با روسای اتحادیههای صنفی، ضمن گوشزد کردن وظایف اتحادیهها، به آنها اطمینان داد که در انجام وظایف خود مانند بازرسی از مغازهها، از حمایت قضایی دادستانی بهره مند خواهند شد.
ضرورت ورود سرپرستان به موضوع خودروهای سنگین متخلف
دادستان تهران در مورد برخی مصادیق مشکلات ترافیک و آلودگی هوا اظهار داشت: سرپرستان نواحی علاوه بر کمک به پلیس در امور نیازمند رسیدگی قضایی، می توانند از اقدامات و تدابیر پیشگیرانه، استفاده کرده و در دو مقوله حمایت از انضباط اجتماعی و کمک به پلیس در موارد نیاز اقدام کرد و از جمله مشکل تردد خودروهای سنگین با سرعت زیاد در اتوبانهاست که با توجه به محدود بودن تردد آنها به ساعات شب، حوادث زیادی را در پی دارد.
جعفری دولتآبادی خطاب به معاونان دادسرا اظهار داشت: مردم از این نحوه رانندگی رنج می برند و قدرت مقابله با چنین رانندگانی را ندارند و باید در این زمینه و با صدور دستور قضایی به پلیس کمک کرد.
مثال دیگری که سوی دادستان تهران برای جایگاه ورود معاونان دادستان ارائه گردید، نحوه اقدام خودروهای مدل بالا بود که در برخی مناطق شهر دور دور کرده و موجبات مزاحمت مردم را فراهم می نمایند.
وی صدور دستور قضایی از سوی سرپرستان نواحی در توقیف این خودروها را ضروری دانست و از پلیس خواست که با توجه به صدور دستور قضایی در این رابطه نسبت به اجرای آن در تمامی موارد اقدام نماید.
جعفری دولتآبادی با یادآوری جلسه مشترک دادستانی که در ۲۱ فروردین سال جاری با سردار مهری رییس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور و همکاران وی برگزار گردید، به مصوبه آن جلسه شامل تشکیل کارگروهی به منظور فراهم شدن زمینه همکاری بیشتر دادسرای تهران و پلیس راهنمایی و رانندگی، اشاره کرد و از دکتر جهانی معاون خود خواست تا فرارسیدن برگزاری نشست مشترک دوم در سال آینده، کمیته مذکور را تشکیل داده و در جهت بررسی و اتخاذ راهکارهای لازم از سوی دادسرا نسبت به پلیس در برخورد با بیانضباطیهای اجتماعی اقدام گردد.
وی خطاب به سرپرستان نواحی دادسراها اظهار داشت: حمایت شما از مأمورین پلیس در برخورد با جرایم و تخلفات، ضمن این که در حوزههای آلودگی هوا و ترافیک شهری موثر است قوام دهنده انضباط اجتماعی نیز خواهد بود.
دستگیری ده نفر از دلالان ارز
وی از تشکیل پرونده مربوط به مسائل ارزی در دادسرای پولی- بانکی خبر داد و در چگونگی روند قضایی این پرونده اظهار داشت: تا کنون ده نفر از دلالان ارز بازداشت شده اند .
دادستان تهران در خصوص پرونده واگذاری املاک شهرداری و حقوقهای نجومی اطلاعرسانی کرد و با اعلام این که تا کنون ۶۶ نفر در پرونده واگذاری املاک و ۷۴ نفر در پرونده حقوقهای نجومی احضار و از آنها تحقیق شده است، ابراز امیدواری کرد که هر چه زودتر تحقیقات این دو پرونده به اتمام برسد.