خبر استان: برنامه‌های ماه مبارک رمضان همواره با قرآن عجین بوده و «مقابله» یکی از سنت‌های دیرینه قرآن‌خوانی در استان بوشهر است که امروزه نیز همچنان به صورت گسترده ادامه دارد.
به گزارش خبر استان،قرآن و برنامه‌های قرانی به عنوان جزء جدانشدنی برنامه‌های ماه مبارک رمضان در نقاط مختلف محسوب می‌شود و در این روزها شاهد افزایش برنامه‌های قرآنی هستیم.
هر چند امروزه فضای مجازی در همه مناطق و برنامه‌ها برای خود جایی باز کرده و برخی از برنامه‌های قرآنی نیز در فضای مجازی اجرا می‌شود، ولی سنت‌هایی هم از قدیم‌الایام بوده است که نه نیازی به فضای مجازی داشت و نه محدود به شرایط خاصی بود.
در مقابله، افراد دور تا دور هم می‌نشینند و هر روز یک جزء از قرآن را به صورت مشارکتی قرائت می‌کنند«مقابله» یکی از سنت‌های قدیمی ماه مبارک رمضان در استان بوشهر است که گاها با عنوان جزءخوانی نیز از آن یاد می‌شود و شکل و نحوه اجرای آن از قدیم‌الایام تاکنون تقریبا حفظ شده است.
در مقابله، افراد دور تا دور هم می‌نشینند و هر روز یک جزء از قرآن را به صورت مشارکتی قرائت می‌کنند؛ بدین ترتیب هم آموزش‌های لازم برای قرائت قرآن ارائه می‌شود و هم اینکه افراد در ختم کامل قرآن در ماه مبارک رمضان سهیم می‌شوند.
مردم مقابله را فراموش نمی‌کنند
حاج سید محمود هدایت یکی از پیشکسوتان عرصه قرآنی استان بوشهر به خبرنگار مهر گفت: از زمانی که بچه بودیم در برنامه‌های قرآنی و به‌ویژه «مقابله» حضور می‌یافتیم و قرآن را از این مجالس یاد گرفتیم.
وی اضافه کرد: هر چند امروزه همه رسوم و سنت‌ها در دست فراموشی است ولی مردم هیچ‌گاه سنت مقابله را فراموش نمی‌کنند و به اقتضای توسعه و گسترش شهر و روستاها، این برنامه‌ها نیز افزایش یافته است.
هدایت خاطرنشان کرد: شکل و شمایل برگزاری مقابله تقریبا حفظ شده است و همین حفظ شکل و شمایل باعث شده تا این برنامه هیچ‌گاه فراموش نشود.
وی ادامه داد: در گذشته سخت‌گیری‌ها در مقابله کمی بیشتر از امروز بود؛ بزرگان مجلس مقابله خیلی خشک و جدی ایرادات قرائت را می‌گرفتند و اگر کسی کلمه‌ای را اشتباه قرائت می‌کرد، خیلی فوری تذکر سفت و سختی دریافت می‌کرد ولی اکنون اگر کسی کلمه‌ای را اشتباه بخواند، به او گفته می‌شود برگرد و دوباره بخوان، شاید این‌طوری بهتر است.
این پیشکسوت قرآنی افزود: در گذشته افرادی که تسلط بالایی در قرآن داشتند بیشتر قرآن می‌خوانند ولی اکنون فرصت برای همگان ایجاد می‌شود که بتوانند در قرائت قرآن مشارکت کنند و در این مجالس با اصول قرائت آشنا شوند.
وی بیان کرد: هرچند چشمانم برای قرائت قرآن من را یاری نمی‌کند ولی هر شب در مجلس مقابله حاضر می‌شوم تا در این برنامه سهیم باشم و شاید انگیزه‌ای برای جوانان و نوجوانان باشد.
هدایت گفت: در مجالس امروزی جوانان و نوجوانان ضور بیشتر و گسترده‌تری دارند و این از برکات برنامه‌های قرانی است و امیدواریم این سنت قدیمی و باارزش همیشه حفظ شود.
اضافه شدن تفسیر قرآن به مجلس مقابله
در کنار حفط سنت مقابله به سبک قدیم، در برخی نقاط و محافل برنامه تفسیر قرآن نیز انجام می‌شود؛ بدین ترتیب که وقتی شخصی آیاتی را قرائت می‌کند، مفسر قرآن در مورد آن آیات توضیحاتی را ارائه می‌کند که به فهم و درک بیشتر آیات قران کمک می‌کند.
تفسیر آیات قرآنی باعث می‌شود تا مجلس مقابله از خشکی قرائت صرف بیرون آمده و افرادی که توان قرائت ندارند نیز برای بهره‌مندی از نکات و توضیحات قرآنی در این مجالس حضور یابند.
مفسر قرآن و استاد دانشگاه‌های استان بوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: یکی از برنامه‌های سنتی قرآن‌خوانی در استان بوشهر، «مقابله» است که دارای قدمتی چندین ساله است و امروزه نیز با همان شور برگزار می‌شود.
دکتر عبدالله رضایی اضافه کرد: آئین مقابله در مساجد و یا منزل برخی از افراد برگزار می‌شود و در این برنامه‌ها معمولا هر شب یک جزء از قرآن قرائت می‌شود که افراد حاضر در خواندن این یک جزء مشارکت می‌کنند.
نویسنده کتاب «تاثیر قرآن و حدیث در ادب فارسی» افزود: معمولا در مجالس قرآنی مقابله، افراد به صورت حلقوی دور هم جمع می‌شوند و قرائت قرآنی از یک نفر آغاز می‌شود و به ترتیب نشستن افراد، ادامه می‌یابد تا به نفر آخر برسد.
وی بیان داشت: افرادی که تسلط بیشتری بر قرائت قرآن دارند، در هنگامی که کلمه‌ای به اشتباه قرائت شود، قرائت را قطع می‌کنند و از قاری می‌خواهند که اشتباه خود را تصحیح کند و در صورتی که در چند بار تکرار، فرد نتواند کلمه یا آیه را صحیح بخواند، نحوه خواندن صحیح را به او آموزش می‌دهند.
رضائی گفت: در برخی از مجالس مقابله، تفسیر قرآن نیز انجام می شود و افرادی که به تفسیر قرآن مسلط هستند، در مورد آیات قرائت شده، توضیحاتی را به حاضرین در محفل قرآنی ارائه می‌کنند.
وی با بیان اینکه در سال‌های اخیر شاهد افزایش تعداد مجالس مقابله در سطح شهرها و روستاهای استان هستیم، اضافه کرد: حضور چشمگیر جوانان را در این برنامه‌ها شاهد هستیم که بیانگر توجه ویژه جوانان به قرآن است.
قرآن محور برنامه‌های رمضان است
مدیرکل تبلیغات اسلامی استان بوشهر در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: مردم استان بوشهر عشق و علاقه فراوانی به قرآن دارند و در همه ایام سال شاهد مشارکت بالایی در برنامه‌های قرآنی هستیم ولی در ماه مبارک رمضان این برنامه‌های افزایش می‌یابد.
حجت‌الاسلام عبدالرضا سروستانی اضافه کرد: یکی از سنت‌های قدیمی در استان بوشهر، مقابله است که این روزها در نقاط مختلف شهرها و روستاهای استان با شکوه خاصی در حال برگزاری است.
وی از قرآن به عنوان محور برنامه‌های ماه مبارک رمضان نام برد و ادامه داد: محفل‌های مهم قرآنی ویژه جوانان، نوجوانان و کودکان در نقاط مختلف استان در حال برگزاری است.
سنت‌هایی همچون مقابله از دیرباز نقش مهمی در جذب افراد به برنامه‌های قرآنی داشته است و باید تلاش شود که این سنت‌های ارزشمند حفظ شوند و از نسلی به نسل دیگر منتقل شوند.
