جای خالی خساک در گرگورهای صیادان بوشهر

به گزارش خبر استان به نقل از ایرنا، آنان افزودند: ماهی مرکب در زبان محلی این منطقه به ‘خساک’ معروف است و به دلیل محدودیت های شرعی به غیر از موارد خاص، درمیان مردم مسلمان مصرف خوراکی ندارد و بیشتر صید این آبزی صادر می شود که در دهه های گذشته درآمد خوبی از این طریق عاید صیادان می شد.
صیادان بوشهری اضافه کردند: اما در سالهای اخیر صید این ماهی ارزآور در آبهای این استان بشدت کاهش یافته طوریکه حتی صیدان نمی توانند با درآمدی ;i از طریق صید این ماهی کسب می کنند هزینه های صیادی را جبران کنند.
حبیب رستمی یکی از صیادان بوشهر گفت: امسال وضعیت صید ماهی مرکب در آبهای این بندر بسیار ناامید کننده است، طوریکه بیشتر گرکورهایی که از آب بیرون می کشیم خالی از صید است و زحمات صیادان بی ثمر است.
وی افزود: فصل صید ماهی مرکب در گذشته برای صیادان در طول سال نقطه قوت و امید بود اما بویژه امسال کاهش میزان صید باعث ناامیدی
نسبت به این حرفه آباد و اجدادی شده است.
مدیرعامل اتحادیه صیادان استان بوشهر گفت: آلودگی های نفتی، اکتشافات و لرزه نگاریها، ورود پساب خانگی و صنعتی به دریا، تلاش زیاد صیادی، اشغال صید گاهها از سوی شرکتهای سرمایه گذار نفت و گاز , تخریب زیستگاهها باعث کاهش ذخایر آبزیان بویژه ماهی مرکب شده است.
محمد کارگر افزود: ماهی مرکب مصرف داخلی ندارد و آبزی صادراتی با ارزآوری مناسب است که با توجه به افزایش هزینه های صید و صیادی قیمت آن متناسب با هزینه ها نیست.
وی بیان کرد: با کاهش میزان صید این آبزی صادراتی مشکلات جامعه صیادی در استان بوشهر دو چندان شده به گونه ای که دیگر صید و صیادی مقرون به صرفه نیست.
کارگر اظهارکرد: انفال، دریا و طبیعت متعلق به ما نیست بلکه امانتی است که باید براساس مبانی دینی و اسلامی از آنها برای آیندگان محافظت کنیم.
مدیرعامل تعاونی صیادان گناوه گفت: کاهش ۹۷ درصدی صید ماهی مرکب در فصل جاری درصیدگاههای شهرستان گناوه زنگ خطر انقراض نسل این آبزی صادراتی وارز آور را به صدا در آورده است.
عبداله بویراتی افزود: میزان صید استحصال شده این آبزی در فصل صید سال گذشته بین ۳۰ تا ۳۵ تن بود و این درحالی است که از زمان آزاد شدن آن در فصل جاری از اول اسفند ۹۴ سال گذشته تاکنون تنها یک تن و۶۰۰ کیلوگرم صید شده است.
وی افزود: : تعاونی صیادان تنها در شش روز نخست از زمان آغاز صید، این آبزی را از صیادان خریداری کرد وبعد از آن میزان صید درحد ناچیز وقابل خرید نبوده است.
بویراتی بیان کرد: زمان آغاز وپایان صید ماهی صادراتی مرکب طبق اعلام مرکز تحقیقات آبزیان شیلات استان بوشهر از اول اسفند تا پایان فروردین است اما درفصل جاری صید این آبزی به دلیل افت شدید میزان صید، پیش از موعد واز سوی صیادان متوقف شده است.
وی اظهار کرد: حدود ۱۰۰ قایق صیادی هرکدام با تهیه ۳۰۰ گرگور درعملیات صید این فصل شرکت کردند که همگی متحمل زیانهای زیادی شدند.
مدیرعامل تعاونی صیادان گناوه با بیان اینکه یکی از علل کاهش چشمگیر صید این ماهی استفاده از روش صید مخرب ترال و تورهای رکاسی است، گفت: شیلات کشورباید جلوی این روش صید را بگیرد اما دراین زمینه موفق نبوده است.
وی ادامه داد: اگر فرایند صید در سالهای آینده بدین منوال باشد درآینده نه چندان دور شاهد انقراض گونه های ماهی مرکب درصیدگاههای شهرستان گناوه خواهیم شد.
رئیس بخش بیولوژی و ارزیابی ذخایر پژوهشکده میگوی کشور گفت: تلاش زیاد صیادی و تغییرات اقلیمی منطقه ای و جهانی باعث کاهش میزان ذخایر ماهی مرکب در آبهای استان بوشهر شده است.
محمد جواد شعبانی افزود: تغییرات بیولوژی و رفتارهای زیستی ماهی مرکب و همزمان شدن فصل صید آن با تخم ریزی این نوع آبزی از دیگرعوامل مهم کاهش صید است.
وی اضافه کرد: تغییرات شرایط جوی منطقه ای و جهانی از جمله کاهش بارش باعث شده تغییراتی در زمان تخم ریزی ماهی مرکب انجام شود و این منجر به کاهش میزان ذخایر این نوع آبزی شده است.
شعبانی بیان کرد: ماهی مرکب آبزی با عمر کوتاهی است که بیشترین دوره زمانی زندگی آن یک سال است و پس از تخم ریزی می میرد و به همین دلیل باید صید شود.
رئیس بخش بیولوژی و ارزیابی ذخایر پژوهشکده میگوی کشور اظهار کرد: با تعیین زمان شروع و پایان صید باید قسمتی از این آبزی برای تخم ریزی و بازسازی ذخایرباقی بماند ولی با رعایت نکردن تقویم صید از سوی صیادان و اقدام به صید خارج از فصل امروز با روند کاهشی میزان ذخایر این نوع آبزی روبه رو هستیم.
وی گفت: تنها روش صید ماهی مرکب گرگور است و استفاده از روشهای دیگر برای صید این نوع آبزی ممنوع است.
شعبانی اظهار کرد: افزایش تعداد گرگور، کوچک شدن اندازه چشمه گرگورها، اقدام به صید ماهی مرکب قبل از آغاز زمان رسمی صید و استفاده از ابزارهای ممنوعه صید از جمله تور ترال کف از دیگر عواملی است که در سالهای اخیر باعث کاهش میزان ذخایر این نوع آبزی شده است.
وی اظهار کرد: ماهی مرکب آبزی مهاجر است که برای تخم ریزی در بهمن ماه وارد آبهای ساحلی استان بوشهر می شود و زمان صید این نوع آبزی نیز در اسفند ماه تعیین می شود.
شعبانی گفت: گرگورها محلی برای تخم ریزی ماهی مرکب به شمار می آیند و رها نکردن بموقع گرگورهایی که تخم این نوع آبزی به آنها چسبیده دردریا باعث شده بخشی از این تخم ها از بین بروند.
وی افزود: صیادان برای حفظ ذخایر این نوع آبزی از جدا کردن تخم ماهی مرکب چسبیده به گرگور خودداری و گرگورهای خود را حتی در پایان فصل صید دوباره به دریا منتقل کنند.
رئیس بخش بیولوژی و ارزیابی ذخایر پژوهشکده میگوی کشور اظهار کرد: همچنین آنها می توانند خوشه های تخم ماهی مرکب را در سبدی جداگانه قرار دهند و به دریا منتقل کنند.
شعبانی برضرورت احداث زیستگاه مصنوعی برای رها سازی تخم های ماهی مرکب و اقدام نکردن به صید درمناطقی که ازطرف شیلات به صیادان در آیین نامه اعلام شده است، تاکید کرد.
وی همچنین از صیادان خواست گرگورهای مستعمل خود را با حذف دریچه های آنها برای جلوگیری از صید این آبزی با هماهنگی اداره کل شیلات و موسسه تحقیقات شیلات برای انتقال به محلی برای تخم ریزی و ایجاد زیستگاه مصنوعی ماهی مرکب اقدام کنند.
شعبانی یادآور شد: تنها کسانی که می توانند ذخایر دریا را حفظ کنند خود بهره برداران هستند.
وی بیان کرد: اسکله های بندرگاه، جفره و جلالی در بوشهر، بندر های گناوه، ریگ و جزیره شمالی، دیلم و امام حسن و بخشی از بندردیر در استان بوشهر صید گاههای مهم ماهی مرکب هستند.
شعبانی گفت: با توجه به اینکه در این فصل این آبزی برای تخم ریزی و یافتن پناهگاه از اعماق دریا به سواحل کم عمق می آید، گرگورهای صیادان را مامنی برای تخم ریزی خود انتخاب می کند.
وی افزود: به همین دلیل صیادان باید پس از بالا کشیدن گرگورها و تخلیه صید بلافاصله و بدون تمیز کردن آنها برای مراقبت از تخم های ماهیان مرکب آنها را در دریا رها کنند.
شعبانی گفت: تخم های ماهی مرکب همانند خوشه های انگور است که اگر به مدت طولانی در معرض هوای آزاد قرار گیرد، خراب می شوند.
معاون صید و بنادر ماهیگیری اداره کل شیلات استان بوشهر گفت: از زمان آغاز صید ماهی مرکب در اسفندماه سال گذشته تاکنون ۱۸۲ تن از این آبزی در این استان صید شده است این درحالی است که این میزان صید نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش ۶۳ درصد معادل ۳۰۸ تن را نشان می دهد.
مهرداد آهنگر مقدم افزود: بیشترین میزان صید ماهی مرکب در بندرهای بوشهر، گناوه، دیلم و دیر است که امسال صیادان این بندرها با ۱۴۶ فروند قایق و۱۴۱ فروند لنج کار صید این نوع آبزی را انجام می دهند.
وی یادآور شد: پارسال از آغاز تا پایان فصل صید ماهی مرکب ۵۰۴ تن از آین آبزی در آبهای استان بوشهر صید شد که با توجه به شرایط با وجود اینکه امسال از لحاظ بارش در حد متوسطی بودیم ولی کاهش میزان صید را انتظار داریم.
رئیس بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان اداره کل شیلات استان بوشهر گفت: قیمت خرید و فروش هر کیلوگرم ماهی مرکب به صورت عمده در کشور ۱۲۰هزار ریال، خرده ۱۵۰ هزار ریال و فیله ۲۵۰ هزار ریال است .
اصغر دشتی زاده افزود: قیمت این نوع آبزی در خارج از کشور به صورت متوسط هر کیلوگرم چهار دلار است.
ماهی مرکب، یکی از بی‌مهرگان است که در زمان احساس خطر ماده‌ای چون مرکب مشکی را در آب پخش می‌کند.
با توجه به اینکه خوردن ماهی مرکب از نظر شرع اسلام اشکال دارد، بیشتر این آبزی به خارج صادر می شود و ارزآوری و درآمد خوبی برای کشور، صادرکنندگان و صیادان دارد.
ماهی مرکب در کشورهای غیر مسلمان علاوه بر کاربرد در صنایع دارویی به عنوان غذا نیز مورد استفاده قرار می گیرد.