ندای استان:در پژوهش قبلی در سال ۹۶، با ابزار تحقیقاتی استاندارد آکسفورد «شادکامی در مردم ایران» از میان ۱۴هزار و ۲۳۹ نفر بررسی گردید که براساس آن بوشهر به عنوان شادترین استان معرفی شد.
به گزارش ندای استان، اولین پژوهش همانطور که گفته شد در سال ۹۱ و ذیل پروژه تحقیقاتی درباره «ادراک مردم ایران از سلامت خود» انجام شده بود که محققان این پروژه، ابزار تحقیق را متناسب برای سنجش شادکامی نمی‌دانند و در مقاله منتشر شده در فصلنامه «پایش» (دوره ۱۱، شماره چهارم) هم به آن اشاره کرده بودند.
این پژوهش از یک نمونه ۲۷هزار و ۸۸۳ نفری و طی آن، ۱۳عامل خوش‌بینی به زندگی، ورزش هفتگی، شادکامی همسر، فعالیت‌های اوقات فراغت، رضایت از زندگی، سرمایه اجتماعی، اعتقادات مذهبی، سن، تیپ‌های شخصیت، سطح سلامت، سطح تحصیلات، محل سکونت و سطح درآمد بررسی شد که زنجان با ۳/۶۹ درصد میانگین امتیاز شادکامی، شادترین استان معرفی و یزد با ۳/۱۲درصد میانگین امتیاز با پایین‌ترین سطح شادکامی معرفی شد.
پژوهش دوم اما به‌گفته منتظری، مدیر پژوهش جهاد دانشگاهی با ابزار تحقیقاتی استاندارد آکسفورد و با عنوان «شادکامی در مردم ایران» در سال ۹۶ انجام شد و ۱۴هزار و ۲۳۹نفر را بررسی کرد و براساس آن بوشهر، گیلان، هرمزگان و زنجان در ردیف شادترین استان‌ها قرار گرفتند.
مدیر پژوهشکده علوم بهداشتی جهاد دانشگاهی البته تأکید می‌کند استناد به این پژوهش‌ها برای اینکه بگوییم کجا شادتر و کجا غمگین‌تر است، نتیجه‌گیری درستی نیست؛ زیرا اختلاف بسیاری کمی در میانگین شادکامی رتبه اول و آخر وجود دارد.
قم، بیشترین و سمنان، کمترین شادکامی
آخرین پژوهش صورت گرفته در این‌باره که به «رابطه شادکامی و سلامت خودگزارشی» می‌پردازد در سال ۹۸ و در میان افراد ۱۸ تا ۶۵ ساله انجام شده است. این پژوهش نتایج قابل‌توجه و متفاوتی با پژوهش‌های قبلی دارد.
براساس این تحقیق که به‌گفته منتظری، هنوز به‌صورت رسمی منتشر نشده است، قم، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، چهارمحال‌وبختیاری، تهران، قزوین، لرستان و کردستان در وضع مطلوب‌تری از نظر شادکامی قرار دارند و در مقابل افراد شرکت‌کننده از اصفهان، سمنان و زنجان پایین‌ترین میزان شادکامی را گزارش کرده‌اند.
این پژوهش میانگین شادکامی در ایران را ۴/۱۱ (از ۶ امتیاز) نشان می‌دهد. استان‌های با وضع مطلوب‌تر، بالاتر از میانگین ۴/۲۰ قرار دارند و استان‌های با وضع پایین‌تر شادکامی، میانگینی پایین‌تر از ۳/۹۰ به‌دست آورده‌اند.
در این پژوهش، استان بوشهر با ۴/۱۰ امتیاز، در رتبه ۱۸ استانی از نظر شادکامی قرار گرفته است.
کم‌درآمدهای قانع
نکته جالب توجه در پژوهش «رابطه شادکامی و سلامت خودگزارشی» میانگین استان‌هایی چون سیستان‌وبلوچستان وکهگیلویه‌وبویراحمد در رتبه‌های بالایی جدول و نزدیک به میانگین کشوری است.
علاوه بر محرومیت این دو استان، میانگین درآمد خانوار در سیستان و بلوچستان ۲میلیون و ۸۶۲ هزار تومان و از میانگین کشوری و همچنین از خرج ماهانه‌شان کمتر است. در کهگیلویه و بویراحمد هم میانگین درآمد هر خانواده ۴میلیون و ۳۷۳ هزار تومان در ماه و کمی کمتر از میانگین کشوری برآورد شده است. با وجود این اعداد و ارقام به‌نظر می‌رسد قناعت، مهم‌ترین ویژگی‌ای باشد که مردم این استان‌ها را با وجود محرومیت در وضع شادکامی مطلوب قرار داده است.
در این استان‌ها مؤلفه‌های جالبی به‌عنوان دلیلی برای شادکامی مطرح می‌شود که قابل اعتناست و می‌تواند الگویی برای برنامه‌ریزان اجتماعی باشد؛ این موضوع به‌ویژه در دوران کرونا که آسیب‌هایی چون افسردگی، آشفتگی، ناامیدی اجتماعی و… افزایش یافته، اهمیت زیادی دارد؛ برای مثال در روزهای اخیر، مناعت‌طبع و امید مردم زلزله‌زده سی‌سخت یکی از مواردی است که مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفته. مردم آن را نتیجه بدون تلفات بودن زلزله می‌دانند، اما این روحیه همان چیزی است که مسئولان استانی به‌عنوان نوع نگاه اهالی به زندگی برمی‌شمارند.
رتبه شادکامی ایران در منطقه
در گزارش جهانی، شادکامی معادل «ارزیابی ذهنی فرد از وضع زندگی خود» تعریف شده است و برای سنجش شادکامی از سؤال ارزیابی زندگی «مؤسسه نظرسنجی گالوپ» استفاده می‌شود که با پرسشنامه آکسفورد تفاوت دارد.
براساس اطلاعات موجود در آخرین گزارش جهانی شادکامی (٢٠٢٠ میلادی) کشورهای منطقه از حیث میزان شادکامی رتبه‌بندی شدند. امارات با نمره ۷۹۱/ ۶ از ۱۰ بیشترین و مصر با نمره ۴/۱۵۱ از ۱۰ کمترین میزان شادکامی را دارند و ایران با نمره ۴/۶۷۲ در رتبه نهم جای گرفته است.
