خبر استان:غذاهای محلی استان بوشهر چون استان های دیگر، از پایه طبیعی و ارگانیک برخوردار بوده که علاوه بر ارزش غذایی، تضمین کننده سلامت نیز بوده اند، موضوعی که درتغذیه امروز توجهی به آن نمی شود.
به گزارش خبر استان،ماهی و میگو و خرما، مهمترین مواد اولیه غذاهای سنتی و محلی در استان بوشهر محسوب میشوند که در طبخ بسیاری از غذاها و مواد خوراکی مورد استفاده قرار میگیرند.
همجواری با خلیج فارس، استان بوشهر را قطب میگو و ماهی کشور کرده است قرار گرفتن در کنار خلیج فارس باعث شده تا استان بوشهر به عنوان قطب ماهی و میگوی کشور محسوب شود و بسیاری از غذاهای سنتی این استان با همین محصولات دریایی تهیه شود.
استان بوشهر سرزمین نخلستانهای سرسبز نیز بوده و بخش قابل توجهی از خرمای کشور در این استان تولید میشود و همین موضوع باعث شده تا مردم این استان غذاها و دسرهای متنوعی از خرما تهیه کنند.
رنگینک
یکی از خوشمزهترین مواد غذایی که با خرما تهیه میشود، رنگینک است که دارای گونههای مختلفی است. رنگینک جزو شیرینی هایی است که در عین خوشمزگی، بسیار ساده تهیه می شود، به همین خاطر طرفداران زیادی دارد.
برای تهیه رنگینک، پس از اینکه هسته خرما خارج شد، دانههای خرمای پر شده با گردو، در یک ظرف چیده میشود و آردی که در روغن سرخ شده است، بر روی خرما ریخته میشود.
رنگینک یکی از پایههای ثابت سفره ناهار مردم استان بوشهر است که علاوه بر شیرینی و خوشمزگی، دارای کالری بسیار بالایی است و به عنوان یک غذای پرانرژی محسوب میشود.
گمنه یا للک
للک یکی از غذاهای مورد علاقه مردم استان بوشهر است که از گندم تهیه میشود؛ گندم به جای آنکه آنقدر آسیاب شود که تبدیل به آرد شود، با یک درجه کمتر آسیاب شده و للک تولید میشود.
للک به جای برنج و نان همراه با غذا مصرف میشود؛ مردم بوشهر، للک را معمولا با غذاهایی همچون ماهی و میگو و یا قلیه ماهی و میگو و یا بادمجان مصرف میکنند.
برای پختن للک، ابتدا پیاز داغ درست کرده، بعد به آن آب میزنند. بعد از جوش آمدن آب، گندم را که قبلاً بو دادهاند به آن میافزایند و مانند برنج دم میکنند.
تهانداز ماهی
یکی از غذاهای پرکاربرد در استان بوشهر، تهانداز ماهی است که مردم این استان نیز علاقه بسیار زیادی به آن دارند.
برای پختن ته انداز، ماهی را سرخ کرده و همراه با پیاز و سبزیجات (گشنیز و شوید) هنگام دم کردن برنج آن را لابهلای برنج می گذارند. تهانداز میگو نیز به همین روش تهیه میشود. با این اختلاف که به جای ماهی از میگو استفاده میکنند.
نانها
در استان بوشهر پختن دو نوع نان معمول است؛ یکی در تنور و دیگری روی تابه . نان تنوری ضخیم است که به گرده مشهور است و روی آن را کنجد میپاشند و در تنور میپزند.
نان نازک را با ابزاری به نام تیر روی صفحه تختهای به نام خون پهن میکنند سپس آن را روی تابه میپزند. نوع این نان نازک و خشک تا ماهها قابل نگهداری است.
روی تابه نان نرم و کوچکتری به نام مشتک یا بلبل نیز تهیه میشود که بیشتر برای صبحانه صرف میشود. انوان نانهای دیگری به نام نان شیرین، قراپیچ پادرازک نیز تهیه میشود.
قلیه ماهی
قلیه ماهی از غذاهای پرآوازه و خوشمزه بوشهر است که با چاشنی ترشی به نام تمر هندی تهیه میشود.
برای تهیه قلیهماهی، ابتدا پیاز و سیر را سرخ کرده سبزی ماهی یا گشنیز به آن افزوده و ماهی را روی آن سرخ میکنند. ادویهجات فلفل و نمک و زردچوبه نیز به آن میافزایند. سپس آب تمرهندی و مقداری آرد به آن می زنند.
قلیه میگو
میگو در استان بوشهر به روشهای مختلف و متنوعی طبخ و مصرف می شود که یکی از خوشمزهترین غذاهایی که با میگو تهیه می شود، قلیه میگوی بوشهری است.
روش تهیه قلیه میگو شبیه روش طبخ قلیه ماهی است ولی به جای ماهی از میگو در این غذا استفاده میشود.
قیمه بوشهری
قیمه بوشهری با قیمههای شهرهای دیگر تفاوتهای زیادی دارد؛ این نوع قیمه هم از نظر ظاهری و هم از نظر مزه با دیگر قیمهها متفاوت است.
قیمه بوشهری را میکوبند و باید طوری گوشت آن له شده باشد که با زدن قاشق کش بیاید. این خورش معمولاً با شکر پلو صرف میشود.
قیمه بوشهری و شکر پلو یکی از غذاهای رسمی مراسمهای محرم و صفر در استان بوشهر است و معمولا برای نذری پخته میشود که تهیه آن در حجم زیاد دارای سختیهای خاص خود است.
حلوای انگشتپیچ
حلوای انگشت پیچ یکی از غذاهای مجلسی و لذیذ است و برای تهیه آن نیاز به وقت و حوصله و سلیقه است. وقتی خوراک اصلی قلیه ماهی باشد بهعلت اینکه طبع ماهی سرد است و آن را تند و تیز هم درست می کنند؛ اکثرا حلوا خرمایی یا رنگینک و یا حلوای انگشت پیچ را هم کنار آن سرو می کنند.
پخت ماهی به روشهای مختلف
ماهی یک ماده غذایی بسیار مفید و لازم در برنامه غذایی است که از ارزش تغذیه ای بسیار بالایی برخوردار است و به روشهای مختلفی طبخ میشود.
آبپزکردن یکی از روشهای مناسب پخت و پز ماهی است که در آن از روغن استفاده نمیشود و لذا برای افرادی که رژیم کاهش وزن دارند و یا نمیخواهند اضافه وزن پیدا کنند روش ایدهآلی است.
سرخ کردن از جمله روشهای سریع طبخ غذا است. این روش به دلیل استفاده از چربی و روغن زیاد، خطر چاقی و افزایش وزن را افزایش میدهد.
ماهی دودی با استفاده از شور کردن ماهی به روش مخلوط و سپس دود سرد تهیه میشود. دود دادن ماهی ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ برای اﻓﺰاﯾﺶ زﻣﺎن ﻣﺎﻧﺪﮔﺎری بلکه سبب بهبود طعم و دلپذیری ماهی میشود.
میگو سوخاری و میگو پلو
یکی از غذاهای مورد علاقه بوشهریها، میگوی سوخاری است که دارای ارزش غذایی بسیار زیادی است.
میگو به موادی همچون تخممرغ، آرد سوخاری، جوش شیرین، زعفران و نمک آغشته می شود و سپس در روغن سرخ میشود.
میگو پلو یکی دیگر از غذاهایی سنتی و محلی بوشهریها است . میگو همراه با سبزیجات و ادویهجات مورد نیاز سرخ میشود و لابهلای برنج قرار میگیرد.
مسقطی جنوبی
یکی از شیرینیهای جنوبی به خصوص بوشهر مسقطی است که با استفاده از گلاب، هل و زعفران، شکر، کره و مغز پسته تهیه میشود.
یتیمک بوشهری
یتیمک یک غذای بوشهری است که شاید به نوعی معادل یتیمچه معروفی باشد که در تمام نقاط کشور پخته میشود.
این غذا گوشت ندارد و سرخ کرده نیست و به همین دلیل میتوان آن را در دسته غذاهای سالم و رژیمی جا داد.
ضمن این که یتیمک به دلیل داشتن لوبیا، پروتئین خوبی دارد و استفاده از بادمجان در ترکیبش، آن را لذیذ و خوش طعم کرده است.
لگیمات
یکی از مشهورترین و پرطرفدارترین شیرینیهای سنتی استان بوشهر است که در جنوب استان بوشهر علاقمندان بسیار زیادی دارد و به وفور تهیه میشود.
این شیرینی چون از شیره خرما درست میشود در واقع یک نوع شیرینی سالم است و بهویژه برای بچهها مفید و پرکالری، پر انرژی و خونساز و همچنین بسیار خوشمزه و خوش خوراک است.
لگیمات با استفاده از آرد گندم، آب، شیره خرما، نشاسته، مایه خمیر، تخممرغ و روغن تهیه میشود.
مجبوس
مجبوس یا مکبوس یک غذای عربی است که از مخلوط پلو با ادویههای مختلف به همراه مرغ درست میشود.
این غذا از محبوبیت بسیار زیادی درجنوب استان بوشهر برخوردار است.
برای پختن مجبوس از موادی همچون برنج، مرغ، پیاز، گوجه فرنگی و ادویهحات مختلف استفاده میشود.
تفاوت ارزش غذاهای سنتی با فستفودها
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی بوشهر در گفتوگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: غذاهای سنتی معمولا پایه ارگانیک دارند یعنی در تولید، برداشت، عملآوری آنها مواد محافظ و سموم دفع آفات نباتی استفاده نمیشود یا خیلی کم استفاده میشود.
یحیی رضایی اضافه کرد: این موضوع میتواند در کیفیت غذا و حفظ سلامتی مصرف کنندگان بسیار موثر باشد.
وی با اشاره به مضرات غذاهای امروزی بهویژه فستفودها بیان کرد: در تهیه فست فودها علاوه بر مواد مضر مورد اشاره، نمک و چربی به مقدار زیاد استفاده میشود که برای سلامتی بسیار مضر است.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بوشهر تصریح کرد: سازمان غذا و دارو سالانه برنامههای متنوعی برای رساندن غذای سالم به دست مصرف کنندگان دارد.
رضایی با اشاره به اینکه مصرف نمک و چربی جامد و شکر و قند باید در سبد غذایی مردم کاهش یابد تاکید کرد: متأسفانه مردم به سمت غذاهای شیرین و پرچرب سوق پیدا کردهاند که باید به مرور این عادت برطرف شود.
اسناد ۷ گانه سند امنیت غذایی استان بوشهر در ۷ کارگروه تخصصی تدوین شد وی با بیان اینکه طبق برنامه ریزیهای انجام شده تا سال ۹۹ مصرف روغنهای جامد در غذا باید به صفر برسد تا سبد غذایی سالم به مردم ارائه شود گفت: از یکسال پیش قانون حک شدن نشانگرهای رنگی قرمز، سبز و زرد بر روی محصولات غذایی اجباری شده تا براساس آن هر شخص با توجه به وضعیت جسمی خود مواد غذایی را خریداری و استفاده کند.
معاون غذا و دارو دانشگاه علوم پزشکی بوشهر از تدوین سند امنیت غذایی استان بوشهر خبر داد و گفت: در راستای ارتقای سلامتی و بهداشتی جامعه اسناد ۷ گانه سند امنیت غذایی استان بوشهر در ۷ کارگروه تخصصی تدوین شد.